Crisisnoodopvang asielzoekers op schip Stellendam

Waarom zijn ondernemers en inwoners van Stellendam en Goedereede Havenhoofd niet vooraf betrokken of geïnformeerd?

We kunnen ons goed voorstellen dat deze vragen leven. Echter, in dit proces is er weinig tot geen ruimte voor participatie voorafgaand aan het besluit. Er is momenteel sprake van een crisissituatie in de opvang van asielzoekers. Een verzoek van de Veiligheidsregio wordt gedaan en hier moet direct op worden gehandeld. We verwijzen ook naar de vragen en antwoorden onder het kopje ‘besluitvorming’.

Waarom hebben inwoners uit Stellendam wel een brief gekregen en inwoners uit Goedereede Havenhoofd niet?

Ook de inwoners uit Stellendam hebben geen brief ontvangen. De communicatie is als volgt verlopen. Na het besluit van 25 oktober werd in de middag de gemeenteraad geïnformeerd. Op woensdag 26 oktober zijn de bedrijven direct in de buitenhaven van Stellendam, de ondernemers van bedrijventerreinen Deltahaven binnen en Korteweg en andere partijen in de nabije omgeving per brief geïnformeerd, fysiek en/of digitaal. Een aantal partijen in de dorpskern Stellendam, waaronder de kerken en de dorpsraad, zijn ook per brief geïnformeerd. Inwoners van de dorpskernen Goedereede Havenhoofd en Stellendam zijn via een persbericht, de gemeentelijke website en (social) media geïnformeerd. Inwoners en ondernemers van de kernen Stellendam en Goedereede Havenhoofd werden in de communicatie-uitingen uitgenodigd voor de informatiebijeenkomst van maandagavond 31 oktober.

Waarom is voor de informatiebijeenkomst van 31 oktober gekozen voor een opzet met gesprekstafels en niet plenair?

Een deel van de bezoekers van de bijeenkomst had de verwachting dat er een plenaire presentatie gegeven zou worden. Niet iedereen was tevreden met de huidige opzet. Dit kwam ook terug in een aantal evaluatieformulieren die zijn ingevuld. De gemeente heeft bewust gekozen voor een opstelling met drie gesprekstafels. Dit heeft als doel om alle bezoekers de gelegenheid te geven om zelf vragen te stellen aan vertegenwoordigers van de gemeente, de politie en de veiligheidsregio. Tijdens een plenaire bijeenkomst is er niet altijd voldoende tijd om iedereen het woord te geven. Daarnaast zijn er ook mensen die liever niet plenair het woord nemen. De ervaring leert dat de opzet met gesprekstafels laagdrempeliger voor bezoekers is om echt het gesprek aan te gaan en hun zorgen te uiten. Wel neemt de gemeente de feedback van de bezoekers mee voor eventuele toepassing bij toekomstige bijeenkomsten. 

Waarom heeft de gemeente voor de informatiebijeenkomst geen rekening gehouden met corona? Mensen stonden erg dicht op elkaar. 

Nederland is open. We zijn beter tegen het virus beschermd, door vaccinaties, booster- en herhaalprikken en de opgebouwde immuniteit. Maar het coronavirus is nog niet weg. De gemeente volgt de coronamaatregelen van de Rijksoverheid. Er zijn voor wat betreft het organiseren van bijeenkomsten op dit moment geen beperkingen. Daarbij gaan we ook uit van de eigen verantwoordelijkheid van mensen om bij klachten niet naar een bijeenkomst te komen en een zelftest te doen. 

Hoe worden inwoners en ondernemers tijdens de periode van crisisnoodopvang geïnformeerd of op de hoogte gehouden?

Wij zien hierbij de volgende stappen:

• De uitwerking van de vragen en antwoorden, naar aanleiding van de bijeenkomst van 31 oktober, zal breed worden gedeeld. Hier betrekken we ook de Dorpsraad Stellendam bij en Buurtvereniging 't Hôôd (Goedereede Havenhoofd). 
• Alle informatie, inclusief deze uitwerking en nieuwe berichtgeving wordt tijdens deze periode gepubliceerd op een centrale digitale plaats: www.goeree-overflakkee.nl/crisisnoodopvang.
• Ook zullen we contact leggen met de lokale media zodat zij op een aantal momenten verslag kunnen doen van de stand van zaken rondom de crisisnoodopvang. Dit is bij de eerdere crisisnoodopvang op het Havenhoofd van Middelharnis ook gebeurd.

Waarom is er voor een locatie gekozen in Stellendam en niet in Middelharnis, aangezien het daar twee keer succesvol verlopen is?

Met de omgeving, omwonenden en ondernemers van het Havenhoofd in Middelharnis zijn afspraken gemaakt dat het bij twee periodes van deze vorm van crisisnoodopvang zou blijven. Wij willen deze afspraak respecteren en nakomen. Dit betekent dat er dit keer een andere locatie gezocht moest worden. Na een grondige afweging is dit de Buitenhaven van Stellendam geworden.

Waarom opvang op een schip?

Het gaat om opvang op een riviercruiseschip, waar dus alle faciliteiten aanwezig zijn om mensen te laten slapen en eten. Zo’n schip wordt gehuurd, waarbij er aan de gemeente gevraagd wordt om een geschikte kade. De zoektocht naar een goede aanlegplaats is makkelijker dan de zoektocht naar een op korte termijn geschikt (te maken) pand.

Om welk schip gaat het?

Het gaat om de Dutch Largo. Het riviercruiseschip wordt begin januari op de scheepswerf verwacht voor onderhoud, dus blijft ook niet langer op Goeree-Overflakkee.

Waarom is er gekozen voor de Buitenhaven van Stellendam en niet de Binnenhaven? Dat is toch veel logischer?

De Binnenhaven van Stellendam had ook onze voorkeur. Er is onderzoek gedaan naar de mogelijkheid om gebruik te maken van een bestaande steiger in de binnenhaven. Hier gaf Rijkswaterstaat geen toestemming voor, omdat deze locatie een belemmering vormt voor passerende schepen.

Waarom is er gekozen voor een locatie zover van de dorpskernen vandaan?

Bij de keuze voor een locatie is het streven om de impact op de nabije omgeving en dichtstbijzijnde dorpskernen zo klein als mogelijk te houden. Dat is zoeken naar een balans, omdat de asielzoekers daarmee inderdaad minder gebruik kunnen maken van voorzieningen in onze gemeente. 

Voor wat betreft de scheepvaart (nautisch). Is het technisch überhaupt mogelijk om aan deze zijde van de Buitenhaven een schip aan te laten meren? En is dat veilig?

Het oorspronkelijke plan was om het schip aan te meren naast de parkeerplaats van het strand, aan de Meester Snijderweg. Op dinsdag 15 november is besloten een andere, meer geschikte aanlegplaats in de Buitenhaven van Stellendam aan te wijzen.

Dit besluit is de uitkomst van aanvullend onderzoek en overleg tussen de gemeente, Rijkswaterstaat, Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond en betrokken partijen in de buitenhaven. De nieuwe locatie betreft de steiger aan de oostzijde van de Buitenhaven, nabij de sluis. Hierbij kan gebruikgemaakt worden van een bestaande steiger, terwijl de steiger langs de parkeerplaats aan de Meester Snijderweg nog moest worden aangelegd. Dit vraagt om minder aanpassingen. De aanlegplaats komt daarnaast de veiligheid op en rond het schip ten goede.

Ligt het schip niet te dicht bij de vaarroute van de viskotters?

Daar is geen sprake van.

Hoe kan er eigenlijk zo snel zo’n groot schip beschikbaar zijn? 

Er is een grote landelijke crisis in de noodopvang van asielzoekers. De bestaande asielzoekerscentra zitten overvol en aanmeldcentrum Ter Apel kan de instroom van nieuwe vluchtelingen niet aan. Reden voor de overheid om maatregelen te treffen en alternatieve locaties zoals (beschikbare) schepen, in dit geval een cruiseschip, te huren.  

De asielzoekers moeten tussen 22.00 uur ’s avonds en 7.00 ’s morgens op het schip zijn. Kunnen deze verplichte tijden niet ruimer gemaakt worden?

Hier zijn, naar aanleiding van deze vraag, gesprekken over gevoerd. De tijden zijn nu als volgt: van 22.00 uur ’s avonds tot 8.00 uur ‘s morgens.

Welke asielzoekers komen naar Goeree-Overflakkee?

Dat weten we niet. Het gaat om mensen uit niet veilige landen. Het gaat waarschijnlijk om meerderjarige asielzoekers. Dat kunnen mensen zijn uit bijvoorbeeld Afghanistan, Syrië, Eritrea, Jemen of Turkije. 

Wij verwachten ook niet dat we dit heel lang voor aankomst van de asielzoekers weten. In principe werkt het zo dat alle asielzoekers binnenkomen bij het aanmeldcentrum van het COA in Ter Apel. Daar worden ze geregistreerd. Daar worden vervolgens groepen samengesteld die naar een locatie elders worden gebracht. Er wordt hierbij wel gekeken naar de samenstelling van een groep (zijn er twee bevolkingsgroepen die normaal gesproken niet goed met elkaar overweg kunnen, dan komen die niet in dezelfde groep terecht bijvoorbeeld).  

Wanneer komen de eerste asielzoekers?

Het schip komt vrijdag 18 november aan. Eerst moeten de faciliteiten gereedgemaakt worden, dan komt het schip en wordt alles gereedgemaakt voor de nieuwe tijdelijke bewoners. Een paar dagen later komen de asielzoekers.

Krijgen de asielzoekers op het schip hierna een huis op Goeree-Overflakkee?

Nee. Dit is echt crisisnoodopvang. Na afloop gaan deze mensen naar een nieuwe locatie. 

Hoelang blijven de asielzoekers op deze locatie? 

Het riviercruiseschip wordt begin januari 2023 op de scheepswerf verwacht voor onderhoud, dus blijft ook niet langer op Goeree-Overflakkee.

Hoeveel mensen komen er? 

Ongeveer 120.

Waar gaan de asielzoekers daarna naar toe?

Dat is nog niet duidelijk. Door de opvangcrisis wordt dit ook vaak pas op een laat moment bekend.

Waar kunnen de asielzoekers roken?
Hier wordt een speciale ruimte voor ingericht, naast het schip.
 

Mogen de asielzoekers van het schip af?

Ja, zij hebben de vrijheid om van het schip af te gaan. Zij zijn echter wel verplicht om tussen 22.00 uur ’s avonds en 8.00 uur ’s morgens aanwezig te zijn op het schip. 

Hoe is de beveiliging op en rond het schip geregeld?

Er is een beveiligingsbedrijf ingeschakeld. Er zijn te allen tijde 4 personen bewaking aanwezig. 2 personen op het schip. 2 personen op de kade. Daarnaast wordt er een camera geplaatst op de kade. Deze camera wordt live uitgekeken door de beveiliging. Verder neemt de politie de locatie extra mee in hun dag-, avond- en nachtdiensten. Ook de boa’s nemen de locatie mee tijdens hun rondes.

Wat als de asielzoekers rond gaan zwerven, mensen lastig gaan vallen of gaan stelen?

We weten dat sommige mensen zich zorgen kunnen maken over de mogelijkheid dat er sprake gaat zijn van overlast of zelfs crimineel gedrag. Daar gaan wij niet van uit. Hierbij hebben we ervaring met 2 periodes van noodopvang in Middelharnis die zonder incidenten zijn verlopen. Dat geeft natuurlijk geen garantie voor de toekomst. Daarom blijft het belangrijk om onze gasten goed te informeren over de regels die hier voor iedereen gelden. De veiligheidsregio besteedt hier veel aandacht aan. Er wordt ook goed opgelet en het wordt niet geaccepteerd als deze regels worden overtreden. Daarnaast is er veel aandacht voor de begeleiding van de asielzoekers. 

Neem contact op als u overlast ondervindt. Doe dit met de gemeente, ter plaatse met de beveiligers of met de politie.

De buitenhaven staat direct in verbinding met de zee: wat als er een storm uitbreekt? Is dat wel veilig?

Er zijn diverse onderzoeken gedaan naar de nautische veiligheid van de ligplaats aan de steiger. De ligplaats is veilig. Mocht de situatie, bijvoorbeeld door een grote storm, niet meer veilig zijn dan worden de asielzoekers geëvacueerd naar een andere locatie (in de buitenhaven, op de vaste wal). Hierover zijn afspraken gemaakt.  

Hoe wordt er geregistreerd dat de asielzoekers weer terug aan boord zijn?

Zij melden zich bij aankomst bij het schip bij de beveiligers, die hun aanwezigheid vervolgens registreren.

Hoe wordt voorkomen dat de asielzoekers het terrein van de visafslag of andere bedrijven betreden, met alle gevaren van dien (denk aan rondrijdende vorkheftrucks)?

Aan boord zijn er duidelijke huisregels, zo wordt van de asielzoekers verwacht dat ze van 22.00 tot 8.00 uur op de opvanglocatie blijven. Er zijn op de opvanglocatie woonbegeleiders, die de asielzoekers ook begeleiden als ze op pad gaan. Daarnaast worden aan alle bewoners de loop- en fietsroutes aangegeven. Heel nadrukkelijk wordt aangegeven dat zij zich niet op het terrein van de Buitenhaven begeven. De beveiligers controleren hier actief op.