GOwerkt 70 jaar: van werkplaats tot ontwikkelbedrijf
Hoera! Ons ontwikkelbedrijf GOwerkt bestaat 70 jaar! Op 1 oktober was het precies 70 jaar geleden dat de sociale werkplaats – zoals het toen genoemd werd – werd opgericht. In al die jaren is er veel gebeurd én veranderd.
In de jaren vijftig ontstond in Nederland land de sociale werkvoorziening. De uitvoering lag bij de gemeenten. Op ons eiland nam de gemeente Sommelsdijk het voortouw tot het oprichten van een ‘beschuttende werkplaats’. Dat kon dankzij een gift van 12.000 gulden van de gemeente Delft na de Watersnoodramp. Het begon bescheiden met vijf werknemers, maar groeide al snel door tot een initiatief voor het hele eiland.
Nog niet alle van de toen nog 13 gemeenten op Goeree-Overflakkee deden gelijk mee. Dat duurde even. Goedereede en Stellendam hadden eerst hun eigen werkplaats, maar sloten zich later aan bij het Sommelsdijkse initiatief.
Pionieren in het begin
In het begin lag de nadruk op productiviteit. Doel was om mensen met een handicap de ‘vreugde van de arbeid’ terug te geven, schreef Eilanden-Nieuws in 1955. De werkplaats zat in de voormalige pastorie aan de Voorstraat in Sommelsdijk. Er gold een 48-urige werkweek met een uurloon van 85 tot 88 cent. Het werk was praktisch, zoals stoelzittingen maken en kabels splitsen.
Het was pionieren. Er waren zorgen over oneerlijke concurrentie en opdrachten waren moeilijk te vinden, zeker zonder vaste oeververbinding.
Toch groeide het aantal medewerkers snel. Het pand werd te klein en er kwam een verhuizing naar Het Binnenhof in Middelharnis. In oktober 1958 opende daar het nieuwe gebouw met kantine. Er was plek voor 100 mensen, maar bij de opening werkten er al 106.
Productie in volle gang
In dit pand kwamen vele machines. Zo was er een stencilmachine en een buigmachine voor stalen buizen van stoelen en tafels. Medewerkers maakten ook windhaken, metalen bevestigingen die voorkomen dat een deur of raam open- of dichtslaat. Daarnaast werden metalen springveren gemaakt, bijvoorbeeld voor matrassen. Ook was er een schilderswerkplaats, voor onder andere het verven van leuningen en zittingen.
Vernieuwing en groei in de jaren zestig
In de jaren zestig groeide het Binnenhof verder. Er kwamen nieuwe producten, zoals een opvouwbare kampeerstoel. Ook kreeg het bedrijf een bijzondere opdracht van Philips: medewerkers maakten bedrading klaar voor televisietoestellen. Ze knipten, sorteerden en vertinden de koperen draden. Het bleek moeilijk om opdrachten uit de buurt te halen. Zo was er in 1960 sprake van een opdracht van één lokale ondernemer. De medewerkers maakten : vetnippels voor landbouwmachinebedrijf Van Rumpt NV in Stad aan ’t Haringvliet.
Nieuwe locaties en meer werk
Aan het eind van de jaren zestig besloot het Rijk dat werkplaatsen groter moesten worden. Er werd gekeken naar samenwerking met andere regio’s, maar dat kwam niet van de grond. Het Binnenhof bleef zelfstandig. Intussen groeide het bedrijf verder. Er kwam een nieuw pand aan het Haveneind in Sommelsdijk, dat steeds moest uitbreiden
Ook kwam er een kwekerij aan de Oudelandsedijk en kwam er een hovenierstak bij. Vanaf 1971 huurde Het Binnenhof bovendien een deel van het voormalige veilinggebouw in Middelharnis. In 1974 werkten er al 266 mensen. Sommigen stroomden door naar een reguliere baan.
Beperkingen en nieuwbouw in de jaren tachtig
In de jaren tachtig stopte de groei. Het Rijk besloot dat de werkplaatsen niet meer verder mochten uitbreiden, door de economische zorgen. Aan het einde van de jaren tachtig werd duidelijk dat nieuwbouw nodig was. Op bedrijventerrein Oostplaat in Middelharnis kwam een nieuw complex. Begin jaren negentig verrees daar een groot complex, met plek voor zo’n 475 werknemers. Zeven werkhallen en drie magazijnhallen boden ruimte voor allerlei werkzaamheden: van inpakwerk tot elektromontage.
Veranderingen in de jaren negentig
De financiering veranderde ook. Tekorten werden niet langer door het Rijk opgelost. Er kwam een vast budget voor de uitvoering van de Wet Sociale Werkvoorziening. Dit zorgde voor spanningen en veel discussie in de gemeenteraden.
Toch kwamen er nieuwe kansen. Halverwege de jaren negentig startte Binnenhof een schoonmaaktak. Die gaf medewerkers via training en ervaring de kans om door te stromen naar regulier werk. In die periode ontstond ook de naam WEBEGO: Werkbedrijf Goeree-Overflakkee, de uitvoeringsorganisatie van Binnenhof.
Omslag na de eeuwwisseling
Na 2000 maakte het bedrijf de overstap van productiebedrijf naar leer-/werkbedrijf. Het accent lag meer op het begeleiden van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt naar regulier werk. Werk werd niet langer alleen gezien als productie. Het is ook een kans om vaardigheden te leren en jezelf te ontwikkelen.
Ook de groep mensen die bij ontwikkelbedrijven werkt veranderde. Vroeger lag de focus op mensen die via de Wet Sociale Werkvoorziening (WSW) recht hadden op een werkplek. Dit waren vooral mensen met een blijvende beperking of handicap.
Met de komst van de Participatiewet werd het werkveld breder. Ontwikkelbedrijven gingen meer groepen ondersteunen. Steeds vaker gaat het om mensen die nieuw zijn in Nederland en nog moeten inburgeren of de Nederlandse taal leren. Hier kunnen ze werken én tegelijk vaardigheden en taal oefenen.
Begin 2024 werd de naam veranderd in GOwerkt en werd de bv opgeheven. Ontwikkelbedrijf GOwerkt is nu onderdeel van het team Passend Werk en Inkomen van gemeente Goeree-Overflakkee. Samenwerken staat centraal. GOwerkt trekt samen op met ondernemers, scholen en maatschappelijke organisaties. Zo ontstaan nieuwe mogelijkheden en kansen voor iedereen.
Voor meer informatie over de diensten en mogelijkheden bij GOwerkt, bekijk de website van GOwerkt.
En dit is GOwerkt nu: