Digitale veiligheid

• Phishing

Phishing betekent dat er wordt ‘gevist’ naar inloggegevens via e-mail, Whatsapp of sms. Criminelen alsof ze iemand anders zijn, bijvoorbeeld een familielid of een medewerker van een bank. Zo proberen ze u te overtuigen om uw inloggegevens te delen.

Een andere vorm van phishing is vishing. Vishing is een vorm van phishing waarbij criminelen telefonisch proberen om iemand te misleiden en persoonlijke gegevens, zoals wachtwoorden, pincodes of bankgegevens, los te krijgen. Het woord komt van “voice phishing”.

Om geloofwaardig over te komen, maken criminelen vaak gebruik van spoofing, een techniek waarmee oplichters een ander nummer kunnen laten zien dan waar ze in werkelijkheid mee bellen. Daardoor lijkt het alsof ze bellen met een vertrouwd nummer, bijvoorbeeld van een bank, de politie of een andere bekende organisatie. Het slachtoffer ziet dus het échte nummer van die instantie in beeld, maar de daadwerkelijke beller is niet de organisatie, maar de oplichter.

• Malware

Malware is een samentrekking van 'malicious software', wat kwaadaardige software betekent. Deze software kan gegevens op uw apparaat beschadigen of verwijderen,  namens u spam sturen naar mensen in uw netwerk en hen zo ook besmetten of geld van uw bankrekening halen. Door het klikken op een link of bijlage in een (nep-)e-mail of op een link op een website kan uw apparaat besmet raken met de malware.

• Ransomware

Ransomware betekent dat uw computer gegijzeld wordt doordat deze versleuteld wordt. De hackers geven aan dat u tegen betaling de digitale sleutel kunt ontvangen om bij uw bestanden te kunnen. Maar vaak is het onzeker of u die sleutel ook echt ontvangt. U kunt ransomware op uw computer krijgen door bijvoorbeeld een bijlage in een e-mail te openen of op een advertentie te klikken. Controleer dus altijd goed de afzender van een e-mail of advertentie. U kunt ook ransomware op uw computer krijgen doordat uw software verouderd is. Zorg dus dat uw software bijgewerkt is!

• DDoS-aanval

Bij een DDoS-aanval wordt geprobeerd om websites onbereikbaar te maken door veel verkeer tegelijkertijd naar de website te sturen. Hierdoor raakt de server overbelast en kan deze crashen en is de website niet meer bereikbaar.

• Tikkiefraude

Bij Tikkiefraude wil iemand zogenaamd uw bankgegevens controleren door te vragen om een klein bedrag (van bijvoorbeeld 1 cent) over te maken via de app Tikkie. Maar deze persoon is eigenlijk een oplichter die via een nepwebsite achter uw bank- en inloggegevens wil komen.

• Fraude met QR-codes

Door het scannen van een QR-code kunnen criminelen toegang tot uw bankrekening krijgen. Vaak wordt geprobeerd om u via een babbeltruc over te halen deze QR-code te scannen. Deze babbeltruc lijkt een logisch en verklaarbaar verhaal, bijvoorbeeld dat iemand die geen contact geld heeft via de QR-code kan betalen, of dat je door de QR-code te scannen iets kan winnen.

• Installeer een antivirusprogramma

Gebruik een antivirusprogramma om uw apparaat te beschermen en schakel automatische updates in. Laat het antivirusprogramma daarnaast regelmatig uw apparaten scannen op infecties. En schakel een eventueel meegeleverde firewall altijd in. Deze houdt de verbindingen tussen het apparaat en het internet in de gaten.

• Gebruik sterke wachtwoorden

Het gebruiken van een moeilijk te raden wachtwoord is belangrijk. Vooral bij belangrijke systemen zoals DigiD of uw wifinetwerk. Gebruik daarnaast voor elke dienst een uniek wachtwoord. Hiervoor kunt u gebruik maken van een wachtwoordmanager, die unieke wachtwoorden kan genereren en opslaan. Ook is het aan te raden om, waar mogelijk, tweestapsverificatie in te schakelen.

• Gebruik een VPN

VPN is de afkorting van Virtueel Private Network; een versleutelde, veilige verbinding tussen jouw computer, smartphone of tablet en het internet. Een VPN werkt als een soort beveiligde tunnel. Als je per ongeluk verbinding maakt met een netwerk van een criminele hacker (omdat je denkt dat je gebruikmaakt van openbare wifi in een hotel of restaurant), dan zorgt de VPN ervoor dat de hacker geen gegevens op jouw computer kan inzien of veranderen. Met een VPN ben je veiliger en anoniemer op het internet.

• Installeer software-updates

Bedrijven die besturingssystemen, browsers en andere programma’s uitgeven brengen regelmatig updates uit om beveiligingslekken te verhelpen. Als het kan adviseren we u om automatische updates in te stellen. Kan dat niet? Controleer dan minimaal maandelijks of er updates beschikbaar zijn en installeer deze.

• Open geen berichten of bestanden die u niet verwacht of niet vertrouwt

Ontvangt u onverwacht een bericht met een bijlage, (ingekorte) hyperlink of verzoek om in te loggen op een systeem? Ga hier niet op in! Zelfs niet wanneer u de afzender kent. Spam kunt u het beste meteen verwijderen.

• Installeer alleen apps via de officiële app stores

Ook apps voor uw smartphone of tablet kunnen malware bevatten. Installeer apps daarom alleen via de officiële app stores en gebruik geen illegale kopieën. Het is helaas zo dat Nep-apps soms moeilijk te onderscheiden zijn van betrouwbare apps. Maar er zijn dingen waar u op kunt letten om ze te herkennen, bijvoorbeeld de bron van de app, de reviews, hoe vaak een app gedownload is en wat er in de voorwaarden staat. 

• Controleer het adres van websites

Controleer het webadres (de URL) en of de site beveiligd is (dat kunt u bij de meeste browsers links naast de URL zien) om te controleren dat u geen nagemaakte of onveilige website bezoekt. Is de website niet beveiligd? Vul dan geen gevoelige gegevens in op deze website. Voor websites die u vaak bezoekt kunt u bladwijzers instellen. 

• Ongevraagd helpdesk-advies: verbreek de verbinding!

Oplichters die zich voordoen als medewerkers van IT-bedrijven, bijvoorbeeld Microsoft, proberen u telefonisch te overtuigen dat u een computerprobleem heeft. Daar zou – tegen betaling – iets aan te doen zijn. Vervolgens vraagt de oplichter u om hen mee te laten kijken in uw computer. Hierdoor kan de oplichter bijvoorbeeld bij uw bankrekening komen. Of de oplichter vraagt betaling voor zijn diensten, bijvoorbeeld via Western Union of Moneygram. Krijgt u zo’n telefoontje? Ga dan niet met deze mensen in gesprek! Grote bedrijven zoals Microsoft zullen u nooit bellen met dit soort boodschappen.

• Bedenk goed wat u met wie deelt op het internet

Zo gemakkelijk als het is om iets op internet te plaatsen, zo moeilijk is het om het er weer af te krijgen. Denk dus goed na over wat u wel of niet op internet wilt delen en wie uw berichten en profiel mag bekijken en scherm uw social media goed af! Als u uw gegevens ergens achterlaat, controleer dan bij welke organisatie u dat doet, hoe lang uw gegevens worden bewaard en aan wie deze nog meer kunnen worden verstrekt. Geef nooit meer gegevens dan nodig is!

• Maak regelmatig back-ups

Door regelmatig back-ups te maken van uw computer en van de bestanden op uw telefoon of tablet, kunt u schade van bijvoorbeeld ransomware of virussen beperken. Back-ups maakt u op externe, losgekoppelde gegevensdragers, zoals USB-stick of externe harde schijf. Ook kunt u gebruik maken van een online opslagdienst.

• Maak alleen verbinding met vertrouwde wifinetwerken

Bij openbare en onbeveiligde wifinetwerken kunnen anderen mogelijk zien wat u op het internet doet en welke gegevens u verstuurt. Op die manier kunnen zij zelf die gegevens verkrijgen en misbruiken. Verstuur dus geen gevoelige gegevens, bijvoorbeeld via e-mail of internetbankieren, via netwerken die u niet kent of niet vertrouwt. Versleutel thuis uw draadloze netwerk (door het instellen van WPA) om te voorkomen dat iemand uw internetverkeer kan onderscheppen.

• Pas op met slimme apparaten!

Wilt u een slim apparaat kopen, zoals een slimme wasmachine of een slimme koelkast? Kies dan voor een fabrikant en leverancier waar u terecht kunt met vragen over het product. Ga na of u garantie heeft, of de apparaten makkelijk te updaten zijn, en of dat automatisch kan. Het is ook belangrijk dat u weet hoelang het apparaat nog ondersteund wordt door de fabrikant zodat uw apparaat ook in de toekomst veiligheidsupdates blijft ontvangen. En dat u weet welke gegevens het apparaat opslaat en of die veilig worden bewaard.

• Vermoedt u slachtoffer te zijn geworden van cybercrime? Neem dan contact op met de Fraudehelpdesk.
• Bent u slachtoffer geworden van cybercrime? Neem contact op met het de politie via 0900 8844. Liever anoniem melden? Dat kan via Meld Misdaad Anoniem.
• Heeft u hulp nodig na slachtoffer te zijn geworden? Neem contact op met Slachtofferhulp Nederland.
• Het Digital Trust Center helpt ondernemers met veilig digitaal ondernemen.
• Voor algemene informatie over cybercrime kunt u terecht bij het Nationaal Cyber Security Centrum van de Rijksoverheid.

Het midden- en kleinbedrijf (mkb) en zelfstandigen zonder persoon (zzp) zijn steeds vaker slachtoffer van digitale criminaliteit. De gevolgen zijn groot. Wilt u weten wat u als ondernemer zelf kunt doen om het risico om slachtoffer te worden te beperken? Bezoek dan de website van het Digital Trust Center, waar u informatie en advies over digitale weerbaarheid voor uw onderneming vindt. Daarnaast vindt u bij het Cybernetwerk Zuid-Hollandse Eilanden meer informatie, tips en tools om uw onderneming cyberweerbaarder te maken.